- Kamala Harris heeft een sterke start gemaakt, nadat ze naar voren werd geschoven als alternatieve kandidaat voor Joe Biden.
- Opvallend is vooral dat Amerikaanse kiezers Harris positiever beoordelen dan Biden als het gaat over de vraag bij wie de Amerikaanse economie in goede handen is.
- Redacteur Emily Stewart van Business Insider bespreekt de omslag in het sentiment bij Amerikaanse kiezers.
- Lees ook: Democratische presidentskandidaat Kamala Harris gaat aan kop in cruciale ‘swing states’, volgens nieuwe peiling
ANALYSE – Ondanks het feit dat Kamala Harris op dit moment nog vicepresident van de Verenigde Staten is, lijkt het voor haar verkiezingscampagne weinig uit te maken dat ze deel uitmaakt van de regering van Joe Biden. Uit een recente peiling blijkt dat Amerikanen meer vertrouwen hebben in Harris, als het gaat om het managen van de economie dan in de Republikeinen. Dat is niet vaak het geval voor Democratische kandidaten.
Het lijkt erop dat Harris een serieuze kans heeft om haar economische beleid opnieuw vorm te geven en uiteen te zetten voor de kiezer. Amerikanen lijken niet volledig overtuigd te zijn dat zij de oplossing heeft voor al hun geldproblemen, maar genoeg kiezers denken op dit moment dat Harris beter is voor hun portemonnee dan oud-president Donald Trump.
De economie staat scoort altijd hoog op de lijst van kwesties waar kiezers zich echt druk over maken. Maar als men zegt zich zorgen te maken over ‘de economie’, kan dat veel dingen betekenen: hoge boodschappenprijzen, dure benzine, hoge huizenprijzen of dure gezondheidszorg. ‘Ik maak me zorgen om de economie’ kan ook betekenen dat iemand geen vertrouwen heeft in een bepaalde politicus, maar niet goed kan uitleggen waarom.
Amerikanen vertrouwen Harris met de economie
Voordat Biden uit de verkiezingsrace stapte, was de beoordeling van zijn economische prestaties door kiezers het grootste obstakel voor de herverkiezing van de president. Mensen waren boos over de gestegen prijzen en de aanhoudende, hoge inflatie, wat volgens hen allemaal de schuld van Biden was.
Nu, met Harris als Democratische kandidaat, is die situatie aan het veranderen.
Uit een nieuwe peiling door de Financial Times en de Universiteit van Michigan blijkt Amerikanen Harris meer vertrouwen met de economie dan Trump, 42 procent tegen 41 procent. Dat is een opmerkelijke sprong ten opzichte van juli, toen Biden nog in de race was. Toen koos slechts 35 procent de Amerikaanse president, terwijl 41 procent voor Trump koos.
Niet alles in de peiling is rozengeur en maneschijn voor Harris - Trump heeft nog steeds een streepje voor als het gaat om handelskwesties met China - maar de resultaten zijn een duidelijke verbetering.
“Harris wordt opmerkelijk onafhankelijk van de staat van dienst van de regering Biden beoordeeld”, zegt Celinda Lake, een Democratische opiniepeiler. “Kiezers geven Biden vooral de schuld, omdat hij de leiding had. Maar ik denk dat er nu een nieuwe weg is ingeslagen en dat mensen vooral focussen op de toekomst.”
En hoewel het maar om één peiling gaat, is het vertrouwen dat Amerikanen in Harris stellen relatief uniek voor een Democraat. Historisch gezien hebben kiezers de neiging om Republikeinen te zien als betere rentmeesters van de economie - vooral als de kandidaat een zakenman is, zoals Trump.
Kiezer rekent Harris niet af op beleid regering Biden
Maar Harris is erin geslaagd om het verhaal om te gooien. Uit een eind juli gehouden peiling van Blueprint, een Democratisch opiniebureau, bleek dat Harris en Trump vergelijkbaar scoorden bij vragen over wie kiezers meer vertrouwen om de inflatie onder controle te krijgen en banen te creëren.
Harris heeft een streepje voor als het gaat om het betaalbaar houden van de huur- en woonlasten, maar blijft achter bij Trump als het gaat om het verlagen van de gasprijzen en rentetarieven.
“In relatie tot Donald Trump wordt het economische beleid van de regering Biden in de hoofden van de kiezers niet sterk geassocieerd met Kamala Harris”, zegt Evan Roth Smith van Blueprint.
“Kiezers zijn instinctief bereid om haar een kans te geven. Ze vertrouwen erop dat ze op z'n minst net zo goed is als Trump op het gebied van de economische onderwerpen die belangrijk zijn voor Amerikanen, maar ze moet kiezers wel helpen de puntjes op de i te zetten door haar beleidsideeën te delen.”
Deze verandering in perceptie heeft niet te maken met de lichte verbetering in de inflatie. Het gaat vooral om een verandering van de vooruitzichten. Nu Biden uit de race is, voelen veel kiezers zich gewoon beter.
“Verkiezingen gaan over vibes, toch?”, zegt Eli Yokley, een Amerikaanse beleidsanalist. “Als je als kiezer merkt dat de stemming slecht is - of het nu over de economie gaat, of over de leeftijd van de voormalige Democratische presidentskandidaat - dan stapelen alle kleine dingen zich op.”
De Penta-CivicScience Economic Sentiment Index, die de verwachtingen van Amerikanen over de economie meet, maakte een grote sprong in de laatste twee weken van juli, rond de tijd dat Biden afhaakte en Harris instapte. Als de stemming over de economie begint te verschuiven, verschuift alles.
Wat mensen voelen, is ook daadwerkelijk aan het gebeuren. De economische groei is sterk. De inflatie daalt, ook al blijven de prijzen hoog. De benzineprijzen zijn lager. De lonen stijgen. De hypotheekrente daalt.
De Federal Reserve zal waarschijnlijk in september de rente verlagen, wat een welkome opluchting zal zijn voor zowel consumenten als bedrijven. De arbeidsmarkt is veerkrachtig gebleven. Na verloop van tijd zou de inflatie minder moeten gaan steken, omdat consumenten gewend raken aan de prijzen en hun salaris stijgt.
“Consumenten zijn nog steeds boos over hoeveel ze voor dingen betalen in vergelijking met een paar jaar geleden, maar ik denk dat het steeds minder erg wordt”, zegt Mark Zandi, hoofdeconoom bij Moody's Analytics.
Biden had vooral moeite met het overtuigen van kiezers dat de economie aantrekt, omdat Amerikanen dat nog niet in de portemonnee voelen en hem als schuldige aanwijzen.
Harris start met een schone lei
Het lijkt erop dat kiezers denken dat Harris, als vice-president, niet erg betrokken is geweest bij het economische beleid van Biden. Een recente opiniepeiling van Morning Consult vroeg kiezers welke invloed Harris volgens hen had op de economie en de inflatie. Ongeveer een derde zei dat ze een positieve invloed had, een derde zei dat ze een negatieve invloed had en een derde zei dat ze helemaal geen invloed had of dat ze het niet wisten.
“Kiezers weten niet precies hoeveel verantwoordelijkheid ze had en of ze dit haar moeten aanrekenen”, zegt Yokley. “Ze begint veel meer met een schone lei dan je wellicht zou verwachten van een vicepresident.”
Die schone lei kan ze in haar voordeel gebruiken. Harris kan in deze campagne haar visie uiteenzetten, of het nu gaat om het aanpakken van de huisvestingskosten of het ondersteunen van vermogensopbouw of het stimuleren van ondernemerschap of het creëren van banen of het ondersteunen van de middenklasse.
“Ze heeft een kans, omdat mensen een frisse blik willen werpen op een nieuwe kandidaat met verse ideeën”, zegt Lake. “Ze kan definiëren wat haar economisch perspectief is.”
Harris is er dus bij gebaat om een positieve boodschap over de economie te delen en ze kan waarschijnlijk ook af en toe uithalen naar Trump. Hij stelt een reeks importtarieven voor die volgens veel economen de prijzen nog meer zouden doen stijgen. Ook zou Trump aandringen op een verlenging van de belastingverlagingen uit 2017, die onevenredig ten goede komen aan de rijken.
Dit alles wil niet zeggen dat het allemaal van een leien dakje zal gaan voor Harris, op het gebied van de economie of op welk ander front dan ook. Het probleem met onbeschreven blad is dat iedereen het naar eigen inzicht kan invullen, inclusief de rivalen van Harris. Het campagneteam van Trump en de Republikeinse partij proberen haar te koppelen aan negatieve gevoelens rond de regering Biden, aan hoge prijzen en inflatie.
Maar op dit moment geven de kiezers Harris het voordeel van de twijfel over de economie, of op z'n minst een kans om haar eigen pad uit te stippelen.